MURAT NEHRİ

 
 Murat Nehri (Murat Suyu veya Murat Irmağı), Doğu Anadolu'da Fırat ırmağının iki kolundan uzun olanı. Uzunluğu 722 km'dir.
Van Gölü'nün kuzeyinde Aladağ'dan ve Muratbaşı Dağı'ndan çıkan kolların birleşmesiyle oluşur. Ağrı (Karaköse) şehri yakınlarında Eleşkirt yöresinden gelen kolları aldıktan sonra güneybatıya doğru akarak Malazgirt Ovası'na gelir. Bingöl Dağları'ndan inen Hınıs Suyu'nu aldıktan sonra sert dirsekler çizerek Muş Ovası'na kuzeyden girer ve burada Nemrut Dağı'ndan gelen Karasu'yu alır. Batıya doğru akarak dar boğazlardan ve Palu önünden geçer. Soldan Elazığ'ın Ulu Ovası'ndan gelen Harinket Suyu'nu ve sağdan da Tunceli'nin Munzur-Peri Suyu'nu (en önemli kol) alarak Keban yakasında Fırat'ın öteki kolu Karasu ile birleşir. Keban Barajı, Murat Nehri'nin aşağı kesimini büyük bir göl haline getirmiştir.

KURA NEHRİ

Toplam uzunluğu 1523 km olup, Ardahan ili sınırlarındaki uzunluğu 189 km.dir. Nehrin debisi 28,75 m3/sn’dir. Kura Nehri Ardahan topraklarında kaynaklanmakta olup, önemli yan kolları Göle'de Kayınlık Deresi, Karasu ırmağı ve Türkmen Deresi’nin oluşturduğu Kürçayı ırmağı, Hanak'da Çot Suyu, Çaykelik Suyu, Hanak Suyu ve Alabalık deresi, Kısır Dağından kaynaklanan Ağıl Deresi-Hoçuvan Karaçayır Suyu-Ölçek Suyu, Çıldır’dan Başköy Deresi ve Karaçay ırmağıdır. Ayrıca birkaç dereden oluşan Posof Çayı, Posof ilçesinden Gürcistan’a geçtikten sonra yine Kura Nehri ile birleşerek Hazar Denizine ulaşmaktadır.

ARAS NEHRİ

 Türkiye'nin Doğu Anadolu Bölgesi'nde Aras Nehri; Bingöl Dağlarının Erzurum il sınırları içinde kalan kuzey yamaçlarından doğar.[Tekman Yaylası'nın bütün sularını toplayan Aras Irmağı Sakaltutan Dağları'nın doğusundaki havza içerisinde kuzey yönünde akar. Sakaltutan dağı ile Topçu dağı arasında kalan, derin ve sarp Mescitli Boğazı'nı geçtikten sonra Pasinler Ovası'na iner. Burada Yukarı Pasin havzasının sularını toplayarak gelen Hasankale (Pasinler) Çayı'nı alır ve kuzeydoğu yönünde akarak il sınırları dışına çıkar. Erzurum-Kars platosunun güneyindeki çöküntü alanlarında akarak Ermenistan sınırına ulaşır[Türkiye]] - Azerbaycan, Türkiye - Ermenistan ve Azerbaycan - İran sınırının bir bölümü oluşturduktan sonra Azerbaycan'da Kura Nehri'ne dökülen nehir. 1072 km uzunluğunda, 102 bin km² havza alanına sahip nehir Kafkasyanın en büyük nehirlerinden biridir. Nehrin 548 km'si Türkiye sınırları içerisindedir.

HARŞİT ÇAYI

Türkiye’nin en hızlı akan çaylarından biri olan Harşit Çayı Gümüşhane’nin Cimli, Vauk Dağı' Karabakan ve Kostan dağlarından doğarak, KIRIKLIKÖYÜ havzasındaki (214km2) suları toplayarak doğu-kuzeydoğu yönünde Gümüşhane il merkezine doğru akan, Gümüşhane-Torul arasında Korum (221km2) ve İkisu (Kodil) (456km2) olmak üzere iki kola ayrılan, Kürtün (Manastır) (408km2) ve Doğankent (Kavraz) (128km2) dereleri gibi debisi yüksek birçok kol ile Kürtün boğazına giren ve 3280km2 yüzey drenajı, 1132.106m3 ortalama akımı ile 145km uzunluğundaki yolculuğunu su toplama yüzeyi gittikçe daralarak Tirebolu ilçesinin doğusunda Karadeniz’e dökülüyor.Rafting yapmaya çok elverişlidir.

FIRTINA DERESİ

Fırtına Deresi Doğu Karadeniz'de yer alan akarsularımızdan birisi olan Fırtına deresi, Kaçkar dağlarının Karadeniz'e bakan yamaçlarındaki derelerin birleşmesi ile oluşmuştur. Rize Ardeşen'in yaklaşık 2 km. batısında Karadeniz'e dökülen Fırtına deresi, 57 km. uzunluğundadır. Çay bahçeleri içerisinden geçen, üzerindeki kemer köprülerle süslü Fırtına deresi, raftinge elverişli parkurlara sahiptir.

Parkur
Rize - Ardeşen kara yolundan, güneye çıkan karayolu takip edilerek 22. km. de Çamlıhemşin ilçesine ulaşılır. Çamlıhemşin'in yaklaşık 1 km. güneyinden parkura başlanılabilinir. (km:0) 5. kilometrede iri kayalara dikkat edilmelidir. 7. km, 8. Km ve 9. kilometrede tehlike arz eden geçişler olduğu için suyun iyi incelenmesi gerekir. 12. kilometrede batı yönünde kalan yamaçtaki Duygulu şelalesi yöreye ayrı bir güzellik vermektedir. Parkuru, Fırtına deresinin Karadeniz'e dökülmeden önce uygun bir yerinde bitirmek mümkündür.

Yaklaşık 23 km. süren parkur boyunca derenin yatağı çok taşlık olup, suyun debisine göre 3 - 4 - 5 zorluk derecesinde yerler vardır. Aşırı yağmurlarda dikkat edilmelidir. Fırtına Deresi bütün yıl boyunca akarsu sporu için uygundur.

BARHAL ÇAYI

Barhal Çayı'nın tamamı Yusufeli sınırları içerisinde yer alır. Kaynaklarını Altıparmak Dağları ve Kaçkar Dağı'ndan (3937 m) toplar. İki kolu Yaylalar (Heveg-i Kiskim) köyünün aşağısında birleşir ve buradan kuzeydoğuya doğru akmaya devam eder. Yaylalar köyü içerisinden geçtiği için, kaynağından Altıparmak (Barhal)köyüne kadar olan bölümüne Hevek Suyu adı da verilir. Altıparmak köyü içerisinde, kaynağını Kaçkar Dağı'ndan alan ve aynı zamanda Barhal Çayı'nın en büyük kolu olan Kocaçay’ı alır. Balcılı köyü yakınlarında Kobak Suyu'nu aldıktan sonra kuzeybatı-güneydoğu doğrultusunda seyrederek, Dereiçi köyü yakınlarında, Arcivan Deresi'ni de alır. Yusufeli ilçe merkezinin tam ortasından geçerek, ilçe merkezinin önünde, Kâzım Karabekir (Kazahora) mahallesi ile Üzümbağı (Hamzet) mahallesinin karşısında Çoruh Nehri'ne karışır. Oldukça berrak ve temiz bir su olup alabalık yönünden de çok zengindir. İlçe merkezinin içme suyunun kaynağını teşkil eder. Bu çayın üzerinde, Sarıgöl mevkiinde şahısa ait alabalık çiftliği kurulmuştur. Yatağı boyunca sulama suyu olarak da kullanılmaktadır. Bunlardan başka ayrıca su sporlarına elverişli olup bu suda rafting ve kano gibi su sporları yapılır.

ÇORUH NEHRİ

Çoruh Nehri ,dünyanın en hızlı akan nehirlerinden biri ve en derin nehridir.Artvin ilinin en büyük akarsuyudur. Bu illerdeki hemen hemen bütün çay ve dereler Çoruh’un kollarını oluştururlar.
Kaynağını Mescid Dağı'nın (3.255 m) batı yüzünden alır. Önce batı doğrultusunda akıp Bayburt ve İspir'den geçtikten sonra bir yay çizerek Yusufeli'nin Yokuşlu köyü önünde Artvin il sınırlarına girer. Yusufeli, Artvin ve Borçka’nın içerisinden geçtikten sonra Borçka'nın Muratlı kasabasından geçerek burada il ve ülke sınırlarını terk eder ve Batum'da Karadeniz'e dökülür. Toplam uzunluğu 376 km olan Çoruh Nehrinin il sınırları içerisindeki uzunluğu 150 km olup 100 km'si Yusufeli sınırları içerisinde seyreder. Çoruh’un debisi Mayıs ayında (569/529 m³/sn.) zirveye çıkar. Yıl boyunca en düşük debisi ise 53.09 m³/sn.’dir. Eğim %5’tir.
Çoruh Nehri'nde başta sazan ve kefal olmak üzere birkaç balık türü bulunur. Nehrin Yusufeli sınırları içerisinde seyreden 100 kilometrelik kısmı rafting ve kano gibi su sporları için en uygun ve en zorlu parkurları meydana getirmiştir.